Muris Muvazaası(Mirastan Mal Kaçırma) Hukuksal Nedenine Dayalı Tapu İptal ve Tescil Davaları

Mirasbırakan ile lehine tasarrufta bulunulan karşı tarafın, mirasçılardan mal kaçırma amacıyla muvazaalı olarak yaptıkları anlaşmaya dayanan muvazaa türüne muris muvazaası adı verilmektedir. Mirasbırakan mirasçılardan mal kaçırmak amacıyla sağlığında, bağışlama, satım sözleşmesi veya ölünceye kadar bakma sözleşmesi yapma gibi yollara başvurabilmektedir. Muris bağışlama iradesini satım ya da ölünceye kadar bakma sözleşmesi ile gizlemektedir.

1. Muvazaa ile Bazı Hukuki İşlemler Arasındaki Ayrım

Uygulamada özellikle mirasbırakanın mirastan mal kaçırma amacıyla yaptığı tüm tasarruflara muvazaa dendiği görülmekte ise de durum göründüğü gibi değildir. Muvazaa ile “İnançlı işlem” ya da muvazaa ile “Gizli Bağış” farklı hukuki işlemler olup farklı sonuçlara tabidir.

Muvazaaya konu taşınmaz eğer miras bırakan tarafından değil bir başka üçüncü kişi tarafından satılmışsa, taşınmazın parası miras bırakan tarafından ödense dahi muris muvazaası olduğu kabul edilmez.

Murisin bağışladığı para ile taşınmaz edinilmesi durumunda muvazaa iddiası kabul edilmez. Koşulları varsa tenkise davası açılabilir.

Tenkise tabi taleplerde yine muvazaa değil tenkis talebinde bulunulabilir.

Kabul edilebilir ölçüde mirasbırakanın sağlığında yaptığı dengeli tasarrufların varlığı halinde muvazaa iddiası dinlenmez.

2. Kimler Dava Açabilir?

01.04.1974 tarih 1/2 Sayılı İçtihadı Birleştirme Kararında açıklandığı üzere, Görünürdeki sözleşme tarafların gerçek iradelerine uymadığından, gizli bağış sözleşmesi de Türk Medeni Kanununun 706, Türk Borçlar Kanununun 237 ve Tapu Kanununun 26. maddelerinde öngörülen şekil koşullarından yoksun bulunduğundan, saklı pay sahibi olsun veya olmasın miras hakkı çiğnenen tüm mirasçılar dava açarak resmi sözleşmenin muvazaa nedeni ile geçersizliğinin tespitini ve buna dayanılarak oluşturulan tapu kaydının iptalini isteyebilirler.” Atıf yapılan karar muris muvazaası davalarının hukuki dayanağını oluşturmakta olup davayı kimlerin açabileceğine dair tespitlerde de bulunmaktadır. Bu noktada saklı pay sahibi olsun veya olmasın miras hakkı çiğnenen tüm mirasçılar(kök mirasçılar dahil) bu davayı açabilmektedir.

3. Dava Açma Süresi

Muris muvazaası davalarında herhangi bir zamanaşımı süresi bulunmamaktadır. Ancak yukarıda bahsettiğimiz muvazaa gibi görünen aslında başka bir hukuki işleme dayanan taleplerde zamanaşımı süresi bulunmaktadır. Bu davalarda mirasbırakanın asıl irade ve amacının duraksamaya yer bırakmayacak biçimde ortaya çıkarılması gerekmektedir. Bu noktada miras üzerine çalışmalar yapan bir hukuk bürosundan danışmanlık almanız tavsiye edilmektedir.

4. Görevli ve Yetkili Mahkeme

Muris muvazaası davalarında görevli mahkeme Asliye Hukuk Mahkemeleri olup yetkili mahkeme taşınmazın bulunduğu yerdeki Asliye Hukuk Mahkemeleri’dir.

Avukata Sor